Het Storytelling Gilde verenigt bevlogen en ervaren storytellingspecialisten in Nederland, die verhalen inzetten in en voor organisaties. Je kunt bij ons terecht voor kennis, cases, advies en het werken met verhalen in en voor bedrijven, zorginstellingen, scholen en andere organisaties.
Wil je contact met ons opnemen? Stuur dan een mail aan contact@hetstorytellinggilde.nl (Sigrid van Iersel)
Storytelling in organisaties
We houden ons bezig met storytelling in organisaties in de brede zin van het woord: van het boven water krijgen van verhalen en ze duiden, betekenis geven en patronen aan het licht brengen tot verspreiden en toepassing van verhalen.
Daarbij gaat het om persoonlijke verhalen: doorleefde verhalen die mensen echt raken.
Ambacht en keurmerk
Storytelling is een ambacht, dat om deskundige inzet vraagt. Daarom vinden we het belangrijk om kennis over te dragen en het vak verder te professionaliseren. Via de indeling ‘meester-leerling-gezel’ willen we dit ambacht verder vorm en inhoud te geven.
Bij een ambacht hoort ook een kwaliteitskeurmerk, zodat je weet dat je iemand inzet die zijn vak echt verstaat. Ook daar willen we in de toekomst aan werken.
Waarom storytelling?
Verhalen dragen in organisaties bij aan beter onderling begrip en aan organisatieverbetering. Aan de hand van een inspirerend visieverhaal kun je als organisatie weerstand voorkomen, mensen motiveren en meekrijgen en lading geven aan kernwaarden zodat ze echt begrepen worden.
Via storytelling geef je mensen aandacht en ruimte om hun verhaal te vertellen. Zo leg je als organisatie echt verbinding met de mensen. Niet als iets eenmaligs, maar duurzaam.
Bullshit Bingo
Ter introductie van haar presentatie over privacy en de Europese verordening gegevensbescherming vertelde mijn klant het verhaal over de CITO-uitslag van haar zoon. Na afloop kreeg ze van haar collega’s te horen dat het verhaal goed bleef hangen door de persoonlijke insteek en dat het echt een hulpmiddel was in de discussie.
Toen ze me dit in een e-mail liet weten, ging bij mij de zon schijnen. Want helaas gebeurt het ook vaak dat klanten met zeer veel enthousiasme starten met storytelling, tijdens workshops, trainingen etc. zeer hoge rapportcijfers geven en met veel energie weg gaan. Maar dat het na een tijdje toch weer wegzakt.
Opgeslokt door het systeem, in de weer met Excel-bestanden, kpi’s en abstracte, verhullende taal weer over tot de orde van de dag. Dan kan ik mijn bullshit-bingokaart weer volstrepen in zo’n organisatie.
Onze uitdaging is dat we met elkaar werken aan een duurzame verankering van storytelling in organisaties. En dan niet als instrument of kunstje, maar als een vanzelfsprekende manier om betekenisvolle verhalen te blijven vertellen over de ziel van je werk, het merk of de organisatie.
Deuk in het universum
Kernwaarden. Altijd weer die kernwaarden. Vaak zijn het loze woorden. ”Mijn MT heeft er zeven geformuleerd,” vertelde de directeur van een IT-bedrijf. Hij wilde dat zijn medewerkers ze zouden voelen en dragen, en vroeg me of ik er een verhaal van kon maken.
”Nee, zeven boodschappen in één verhaal, dat gaat niet werken,” zei ik. ”Maar vertel eerst eens: waarom moeten ze dit weten? En waarom nu?”
Hij was even stil. En dacht na. ”Tja, Erik, we zijn snel gegroeid naar 60 fte. Dit jaar nemen we weer 20 mensen aan. Ik vind het heel belangrijk om onze cultuur en onze eigen manier te bewaren. Juist nu.”
Dat is inderdaad wel een dingetje voor bedrijven die snel groter worden. Ik vroeg hem waar die kernwaarden vandaan kwamen. “Bedacht op een regenachtige middag?” lokte ik een beetje uit de tent.
En toen kwam het. Hij vertelde hoe hij eerst een bedrijf had gehad dat goed verdiende. Maar het voelde niet aangenaam. Hij wilde iets goeds doen, een deuk in het universum slaan. Eerlijkheid in de verzekeringswereld brengen. En zo gingen ze pionierend in de weekenden aan de slag. Na een tijd kregen ze in de gaten dat ze een uniek systeem hadden gemaakt dat het verzekeren beslist rechtvaardiger zou maken.
Ze deden op den duur zelfs mee aan tenders voor hele grote klanten. Vol spanning werkten ze de hele nacht door omdat hun demo-software onvoorspelbare fouten vertoonde. Slaperig maar voldaan gaven ze de volgende ochtend met trillende vingers hun demo. En het lukte! Trots gewonnen van de grote jongens. De directeur had sprankelende ogen en vertelde opgetogen.
”Dát verhaal moet je vertellen, daar kan ik je mee helpen,” zei ik. ”En na afloop zet je je kernwaarden op de beamer – je mensen snappen ze dan direct, want dit verhaal vertelt waarom ze belangrijk zijn.”
Zo gezegd zo gedaan. Hij heeft nog nooit zoveel aandacht gehad tijdens een medewerkersbijeenkomst. Tijdens de round table sessies hebben de medewerkers elkaar verhalen rondom de kernwaarden verteld. Ervaringen, teleurstelling en geluk. Een rijke uitkomst met nieuwe verbondenheid als resultaat.
Storytelling is een vak
Drie weken voor uitvoering, niet bepaald ruim bleek later, kwam een megaklus van de Politie bij ons binnen. De dienst Informatie Management, IM voor intimi, was plotsklaps een gigadienst geworden van ruim 600 medewerkers. Wij werden gevraagd om op een spetterende manier het hart van IM in beeld te brengen.
Ga er maar aan staan: het spetterende hart van een net samengevoegde dienst… in drie weken tijd. Tja, wat is dan de snelste en meest effectieve manier om tot dat hart te komen? Je raadt het al: via ervaringsverhalen. Gelukkig waren de organisatoren het direct met ons eens. Er was alleen één klein dingetje: het zou wel erg fijn zijn als de medewerkers dan zèlf deze verhalen konden brengen, op de dag van uitvoering…voor een publiek van 600 man! We kunnen je, zelfs na jaren ervaring op het gebied van storytelling, theater en presentatie, met overtuiging zeggen dat het vertellen van een persoonlijk verhaal voor zo’n groot publiek geen sinecure is.
Met andere woorden: Storytelling is een vak. En niet alleen het vertellen van verhalen, maar zeker ook het boven tafel krijgen van de juiste, authentieke ervaringsverhalen. Verhalen die zorgen dat het publiek zich herkent en verbindt.
We zien ze nog staan, de vijf vertellers. Met knikkende knieën en klotsende oksels, maar gelukkig met een gegroeid zelfvertrouwen door de intensieve coaching die we ze hebben mogen meegeven. Vijf vertellers met een flinke dosis lef en prachtige verhalen recht uit het hart van IM, kregen de volle zaal met collega’s in één keer plat. Met als slotakkoord een gigantisch applaus van herkenning, ontroering en trots!
Ken u Zelve
In het oude Griekenland stond bij de ingang van de Tempel van Apollo: ‘Ken u Zelve’. En daar begint het hele verhaal. Bij persoonlijke ontwikkeling en organisatieontwikkeling vormt dit het startpunt. Wie ben je en waar ben je naar toe op weg?
Het vinden van het antwoord op deze vragen is een queeste, waarbij je onherroepelijk jezelf tegenkomt, draken moet verslaan, door het donkere bos moet dwalen, moed moet tonen en soms uit je comfortzone moet stappen om uiteindelijk een betekenisvol verhaal te vinden en te kunnen vertellen; een verhaal waaruit unieke waarde spreekt, een authentiek verhaal.
En zo, met het vinden en vertellen van verhalen, dragen we bij aan de ontwikkeling van de cultuur en het menselijk bewustzijn.
Wat Gandhi ooit zei, inspireert me: ‘Wees de verandering die je in de wereld wilt zien’.
Wie ben jij en welk verhaal heb je te vertellen?
Hype of meer?
Het werd al vaak over ‘communicatie’ gezegd, nu is ‘storytelling’ aan de beurt: ‘Dat kan toch iedereen?’
Niet dus. Het is een vak apart, een metier dat je moet beheersen om er uit te kunnen halen wat er in zit. De hoogste tijd om business storytelling in een professionele jas te steken. Vakgenoten sloegen de handen ineen en het Storytelling Gilde was geboren.
Lees hier het hele artikel in het vakblad C van Logeion over de oprichting van het Storytelling Gilde
Onze uitdaging
Storytelling koppelen aan de business is een uitdaging, omdat je de meerwaarde moet kunnen aantonen en het hard wil maken.
Binnen onze organisatie ben ik bezig om storytelling als instrument te integreren binnen de werkwijze van onze organisatie, om het zo in het DNA van onze organisatie en de medewerkers te krijgen. Tegelijkertijd ben ik op zoek naar best practices die aantonen dat storytelling effect heeft op ons primaire proces, de business. Dat zijn twee verschillende sporen.
Voor het eerste ben ik samen met HRM en bedrijfsvoering bezig om letterlijk werkprocessen op elkaar af te stemmen èn om mijn pool van storytellingexperts met hun kennis en ervaring te borgen (budget & capaciteit vastleggen, producten & diensten ontwikkelen).
Voor het tweede spoor ben ik op zoek naar verhalen van collega’s die met storytelling verbeteringen in hun werk hebben aangebracht. Daarbij zoek ik bewust naar voorbeelden buiten het communicatievak, zodat storytelling niet als ‘trucje van communicatie’ wordt gezien.
Tegelijkertijd werken we er bij ons vanuit de corporate communicatiestrategie hard aan om ons ‘waarom’ met verhalen en beelden duidelijk te maken (intern en extern). Dilemma! Dus ik wil wel degelijk laten zien dat storytelling ook dáár toegevoegde waarde heeft.
Karakterontwikkeling
Als opwarmertje hadden we een groep docenten via filmfragmenten kennis laten maken met de verhaalwetten van Hollywood. Daarna begonnen we aan de hernieuwde kennismaking: in groepen deden mensen een voorstelrondje aan de hand van een zelfgekozen boek of filmpersonage.
Collega’s die al jaren met elkaar samenwerkten bleken elkaar toch minder goed te kennen dan ze zelf dachten. Ook kwetsbare kanten kwamen op een natuurlijke manier aan bod.
“Ik voel me een beetje Hermelien Griffel uit de serie van Harry Potter, omdat ik een enorm pietje precies ben en alles wil weten. Soms erg irritant voor anderen maar ik kan niet anders, anders verlies ik grip. Ik kijk op tegen anderen die vol vuur voor de klas staan en durven te spelen met de dynamiek van de groep.”
De groepen kozen vervolgens een personage dat bij het hele docententeam paste. Het docententeam werd verbeeld als een soort Pippi. Iedereen doet maar wat, vonden ze. “We zijn een beetje losgeslagen en kunnen wel wat regels gebruiken. Maar we willen onze vrijheid wel behouden.”
Wat willen ze dan wel zijn als een bende Pippi’s niet echt wenselijk is? Tijdens een creatieve sessie zochten ze naar een ander karakter dat beter bij de gekozen waarden en visie zou passen. Onder deze (creatieve) druk kwam de metafoor X-Men naar voren. X-Men is een film over een school met superhelden die allen superkrachten hebben. Maar als ze hun superkrachten bundelen, dan worden ze onoverwinnelijk!
Dit is de uitdaging voor de komende tijd geworden. Elkaars kwaliteiten leren kennen en deze bundelen. Geen opgelegde uitdaging van bovenaf, maar een gezamenlijk besef uit de groep dat het goed is om jezelf te zijn en te blijven maar dat je er nooit alleen voorstaat (de kracht van diversiteit in plaats van het keurslijf van uniformiteit!)
Twee jaar later werkt de groep samen met het management systematisch verder aan de ontwikkeling van dit karakter. Letterlijk wordt in vergaderingen vaak de vraag gesteld: past deze keuze bij de aanpak van de X-Men?